Năm 2022, khảo sát PISA tập trung vào Toán học bên cạnh Đọc và Khoa học. Ảnh: Phương Lâm.
Ngày 5/12, Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) công bố kết quả khảo sát PISA (chương trình đánh giá học sinh quốc tế) năm 2022.
Kết quả này được công bố công khai từ bài khảo sát về Toán, Đọc hoặc Khoa học của 6.068 học sinh ở 178 trường, đại diện cho khoảng 939.500 học sinh 15 tuổi (ước tính khoảng 68% tổng dân số 15 tuổi) ở Việt Nam.
Các bài kiểm tra PISA khám phá khả năng học sinh có thể giải quyết các vấn đề phức tạp, tư duy phản biện và giao tiếp hiệu quả.
Đứng thứ 2 khu vực
Năm 2022, khảo sát PISA tập trung vào Toán học bên cạnh Đọc và Khoa học. Tư duy sáng tạo là lĩnh vực đánh giá mới được áp dụng, học sinh Việt Nam không tham gia đánh giá nội dung này.
Kết quả, học sinh Việt Nam đạt điểm gần với mức trung bình của OECD ở cả môn Toán, môn Đọc và Khoa học, đứng thứ 2 ở khu vực ASEAN, sau .
Cụ thể, điểm trung bình 3 môn của học sinh Việt Nam xếp thứ 34/81 quốc gia. Thứ tự các nước ASEAN như sau: Singapore - 1/81; - 42/81; Malaysia - 47/81; Thái Lan - 63/81; Indonesia - 69/81; Philippines - 77/81; Campuchia - 81/81.
Đối với môn Toán, Việt Nam xếp thứ 31/81 quốc gia, môn Khoa học xếp 35/81, môn Đọc xếp thứ 34/81.
Kết quả điểm Toán của PISA 2022 theo chỉ số điều kiện kinh tế - xã hội. Ảnh: MOET.
Lưu ý, các quốc gia so sánh bao gồm 6 quốc gia, vùng lãnh thổ có thành tích cao nhất trong từng môn học và 5 quốc gia, vùng lãnh thổ có số lượng học sinh 15 tuổi đông nhất. Học sinh Việt Nam có điểm Toán thuộc nhóm cao nhất, chỉ sau Kong (Trung Quốc), Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc khi tính theo chỉ số PISA về điều kiện kinh tế - xã hội.
Kết quả PISA 2022: Việt Nam, trung bình OECD và các nước lựa chọn. Ảnh: MOET.
Điểm trung bình môn Toán của học sinh Việt Nam là 438
Theo OECD, tại Việt Nam, 72% học sinh đạt trình độ Toán ít nhất ở cấp độ 2 (trung bình OECD: 69%).
Khoảng 5% học sinh ở Việt Nam có thành tích đứng đầu môn Toán, nghĩa là các em đạt được cấp độ 5 hoặc 6 trong kỳ thi Toán PISA (trung bình OECD: 9%). Chỉ có 16/81 quốc gia và nền kinh tế tham gia PISA 2022 có hơn 10% học sinh đạt trình độ thông thạo cấp độ 5 hoặc 6.
Khoảng 13% học sinh có hoàn cảnh khó khăn ở Việt Nam đạt điểm cao trong môn Toán (trung bình OECD: 10%).
Kết quả Toán của Việt Nam đứng thứ 4 theo cùng thang đo kinh tế - xã hội trong số các quốc gia tham gia PISA 2022.
Điểm trung bình môn Toán của học sinh Việt Nam là 438 điểm - một trong những mức cao nhất dành cho học sinh có nền tảng kinh tế - xã hội tương tự.
77% học sinh Việt Nam cho biết trong hầu hết bài học Toán, giáo viên thể hiện sự quan tâm đến việc học của từng học sinh (trung bình OECD là 63%), và 83% giáo viên giúp đỡ thêm khi học sinh cần (trung bình OECD là 70%).
Kết quả trên cho thấy chi tiêu cho giáo dục cao hơn có liên quan đến kết quả cao hơn ở môn Toán PISA.
Theo đó, Việt Nam chi tiêu cho mỗi học sinh 6-15 tuổi khoảng 13.800 USD, trong khi các quốc gia/nền kinh tế OECD có chi tiêu ở mức 75.000 USD.
Các chỉ số khác
Theo OECD, khoảng 77% học sinh ở Việt Nam đạt trình độ Đọc 2 trở lên (trung bình OECD là 74%). 1% học sinh đạt thành tích cao, điểm 5 trở lên ở môn Đọc (trung bình OECD là 7%).
Khoảng 79% học sinh ở Việt Nam đạt trình độ 2 trở lên ở môn Khoa học (trung bình OECD là 76%). 2% học sinh đạt thành tích cao trong môn Khoa học, nghĩa là các em thành thạo ở cấp độ 5 hoặc 6 (trung bình OECD là 7%).
OECD cũng cho biết ở Việt Nam, nam sinh giỏi hơn nữ 10 điểm môn Toán; nữ sinh vượt trội hơn nam sinh 18 điểm ở môn Đọc.
Năm 2022, 85% học sinh Việt Nam cho biết các em dễ dàng kết bạn ở trường (trung bình OECD là 76%) và 82% cảm thấy mình thuộc về trường học (trung bình OECD là 75%).
Trong khi đó, 14% cho biết cảm thấy cô đơn ở trường và 21% giống như người ngoài cuộc hoặc bị bỏ quên ở trường (trung bình OECD là 16% và 17%). So với năm 2018, cảm giác gắn bó với trường học của học sinh Việt Nam đã được cải thiện.
62% học sinh ở Việt Nam theo học tại các trường có hiệu trưởng báo cáo rằng trong năm học trước, ít nhất một nửa số gia đình đã tự mình thảo luận về sự tiến bộ của con mình với giáo viên (và 67% là do giáo viên chủ động). Năm 2018, con số tương ứng là 73% (và 66%).
Trong quá trình học từ xa do Covid-19, 43% học sinh Việt Nam gặp khó khăn ít nhất một lần một tuần trong việc hiểu bài tập ở trường, 29% học sinh gặp khó khăn trong việc tìm người có thể giúp hướng dẫn làm bài tập ở trường (mức trung bình của OECD là 34% và 24%).
78% học sinh cho biết họ được hỗ trợ hàng ngày thông qua các lớp học trực tuyến trên chương trình truyền thông video. Chỉ 24% học sinh cho biết họ được ai đó trong trường hỏi hàng ngày về cảm giác của họ (trung bình OECD: 51% và 13%).
Ngọc Bích
